Trung tâm Y tế Châu Phú truyền thông hưởng ứng ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS và tháng hành động quốc gia phòng HIV/AIDS năm 2025
Ngày 01 tháng 12 hằng năm là ngày thế giới phòng chống bệnh AIDS (World AIDS Day) nhằm nâng cao nhận thức về nạn dịch AIDS do việc lây nhiễm HIV và tưởng nhớ các nạn nhân đã chết vì đại dịch HIV/AIDS. Để “Chung tay chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030”, Trung tâm Y tế Châu Phú triển khai các hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và chăm sóc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Các kiến thức về PC HIV/AIDS được chuyển tải đầy đủ đến với học sinh và cộng đồng
- HIV là một chữ viết tắt của cụm từ tiếng Human Immuno-deficiency Virus (Vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người).
- AIDS (Acquired Immuno Deficiency Syndrom) là chữ viết tắt của “Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải” ở người. AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm HIV. Trong giai đoạn này hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy yếu nên người bệnh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội như: nhiễm trùng, nhiễm nấm, Lao, ung thư…
Con đường lây truyền HIV/AIDS:
- Tình dục: Vi rút HIV có rất nhiều trong chất dịch sinh dục của người bị nhiễm. Do vậy, vi rút HIV có thể xâm nhập vào máu bạn tình qua cơ quan sinh dục. Việc sinh hoạt tình dục dù có giao hợp hay chỉ tiếp xúc cơ quan sinh dục đều có khả năng lây nhiễm.
- Đường máu: HIV có rất nhiều trong máu người nhiễm. Do vậy việc dùng chung bơm kim tiêm, dụng cụ y tế không qua tiệt trùng với người nhiễm HIV, truyền máu của người nhiễm HIV đều làm cho bạn bị lây nhiễm HIV. Riêng về ma túy, bản thân nó không sinh ra HIV nhưng người nghiện ma túy dễ dàng bị lây nhiễm HIV khi dùng chung bơm kim tiêm với bạn nghiện hoặc bơm kim tiêm tại tụ điểm bán thuốc.
- Từ mẹ sang con: Tỷ lệ trẻ em sinh ra bị nhiễm HIV từ những người mẹ bị nhiễm HIV là 25-30%. HIV có thể lây từ mẹ sang bé qua nhau thai khi bé trong bụng mẹ, qua máu và chất dịch của mẹ khi sinh hoặc qua sữa mẹ khi mẹ cho con bú. Trẻ sơ sinh nhiễm HIV thường không sống được quá 3 năm nếu không được điều trị kịp thời.
Cách phòng tránh: Dựa vào đường lây nhiễm HIV, có các biện pháp phòng sau:
- Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường tình dục
Sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng, không quan hệ tình dục bừa bãi.
Trong trường hợp quan hệ tình dục với một đối tượng chưa rõ có bị nhiễm HIV không, cần phải thực hiện tình dục an toàn để bảo vệ cho bản thân bằng cách sử dụng bao cao su đúng cách.
Phát hiện sớm và chữa trị kịp thời các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS vì những tổn thương do nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục sẽ là cửa vào lý tưởng cho HIV.
- Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường máu
Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết, và chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm HIV.
Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng; Không dùng chung bơm kim tiêm; Sử dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật (xăm, xỏ lỗ, châm cứu,…); Không tiêm chích ma túy; Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm HIV; Dùng riêng đồ dùng cá nhân (dao cạo, bàn chải răng, bấm móng tay,…).
- Phòng nhiễm HIV/AIDS lây truyền từ mẹ sang con
Người phụ nữ bị nhiễm HIV thì không nên có thai vì tỷ lệ lây truyền HIV sang con là 30%; Trường hợp muốn sinh con, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn về cách phòng lây nhiễm HIV cho con.
Hiện nay nhờ tiến bộ của khoa học, nhiễm HIV không còn là án tử. Một người nhiễm HIV nếu được diều trị thuốc kháng vi-rút (ARV) hàng ngày theo chỉ định và duy trì tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện (dưới 200 bản sao/ml máu) sẽ không có nguy cơ làm lây truyền HIV sang cho bạn tình của họ qua đường tình dục. Bằng chứng khoa học này được gọi là “Không phát hiện = Không lây truyền” (K=K).
Mỗi chúng ta nên chủ động xét nghiệm HIV khi có nguy cơ; Trở thành người truyền tải thông điệp đúng đắn về phòng, chống HIV/AIDS; Hãy bắt đầu từ việc phòng tránh đúng cách, đi xét nghiệm khi cần và ứng xử thân thiện với người nhiễm HIV. Khi mọi người cùng chung tay, Thế giới sẽ ngày càng an toàn và không còn nỗi lo về HIV/AIDS./.
Nguyễn Thị Hồng Tâm, P. Điều dưỡng, TTYT Châu Phú