Kỹ năng Làm mẹ an toàn
Bất kỳ người mẹ nào cũng mong muốn sinh con khỏe mạnh và thông minh nhưng muốn con khỏe mạnh và thông minh, thì mỗi sản phụ cần trang bị cho mình đầy đủ những kiến thức cũng như kỹ năng để làm mẹ an toàn.
(Ảnh buổi TT làm mẹ an toàn tại Khoa CSSKSS - Phụ sản - TTYT Châu Phú)
Làm mẹ an toàn là nội dung được đề cập đầu tiên trong chương trình giáo dục sức khỏe sinh sản, vì trên hết, đó là các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho không chỉ một mà là hai người (bà mẹ và trẻ sơ sinh). Chính vì vậy, các nội dung giáo dục làm mẹ an toàn đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và nhiều nước quan tâm, ngày càng trở thành nội dung quan trọng của chiến lược chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em trên toàn cầu.
Để thực hiện kỹ năng “Làm mẹ an toàn” phụ nữ cần chú ý:
Trước khi mang thai
Trước khi mang thai các chị cần phải chuẩn bị về tâm lý, tài chính và sức khỏe của cả hai vợ chồng. Nên điều chỉnh chế độ ăn để không quá gầy hay quá béo. Cần ngừng hoặc bỏ thuốc lá, rượu, chất kích thích, vì những chất này ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng cũng như làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, sinh non, dị tật cho thai nhi. Cần tiêm phòng một số bệnh truyền nhiễm.
Cả chồng và vợ nên đi kiểm tra sức khỏe tổng quát làm xét nghiệm một số bệnh lây truyền qua máu, một số bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp.
Trong thời kỳ mang thai
( Ảnh Bs Kim Ngọc Khoa CSSKSS - Phụ sản - TTYT Châu Phú khám siêu âm thai)
Sức khỏe của người phụ nữ trong giai đoạn mang thai có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, khi nghi ngờ có thai người mẹ cần đến khám lần đầu tại Trạm Y tế xã, phường để được cán bộ y tế quản lý, tư vấn thai nghén trong suốt thai kỳ. Tiêm phòng vắc xin uốn ván đầy đủ; phụ nữ mang thai cần giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, mặc quần áo rộng rãi để đảm bảo sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.
Khám thai định kỳ ít nhất 4 lần gồm: Lần 1 vào 3 tháng đầu, lần 2 vào 3 tháng giữa, lần 3 và 4 vào 3 tháng cuối của thời kỳ thai nghén; việc khám thai định kỳ sẽ hạn chế những tai biến sản khoa; ngoài ra, bà mẹ cần đi khám ngay bất cứ khi nào thấy có dấu hiệu bất thường.
Đặc biệt, phụ nữ mang thai cần ăn đầy đủ và cân đối các nhóm thực phẩm như: Chất bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Uống bổ sung viên sắt axít folic hoặc viên đa vi chất mỗi ngày trong suốt thời gian mang thai cho đến hết tháng đầu sau sinh. Trong quá trình mang thai chỉ nên làm việc nhẹ nhàng, ngủ ít nhất 8h mỗi ngày, duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh, tránh căng thẳng, không tiếp xúc với những yếu tố độc hại.
Chăm sóc sau sinh
(Ảnh Chăm sóc trẻ sau sinh tại Khoa CSSKSS - Phụ sản - TTYT Châu Phú)
Việc chăm sóc sau sinh cũng đóng vai trò rất quan trọng, đây là giai đoạn giúp cơ thể sản phụ phục hồi sức khỏe. Do đó, cần theo dõi sản dịch, vết mổ sưng đau rỉ máu, người mệt mỏi da xanh tái… cần đi khám hoặc báo ngay cho bác sỹ biết.
Ngay sau sinh, cần cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt bởi phương pháp nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ tốt cho sản phụ mà còn tốt cho cả em bé, cho trẻ bú mẹ vừa giúp cơ thể mẹ nhanh chóng bình phục vừa giúp trẻ có sức đề kháng tốt.
Đối với chế độ dinh dưỡng sau sinh cần nghỉ ngơi đầy đủ, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, thực phẩm giàu protein như thịt, pho mát, thực phẩm dạng bột, tăng cường thực phẩm giàu chất xơ để chống táo bón, uống nhiều nước để tăng lượng sữa,…
“Làm mẹ an toàn” là một quá trình chuẩn bị toàn diện, bao gồm việc bà mẹ và gia đình trang bị kiến thức, thực hành các biện pháp phòng ngừa; nhận được sự hỗ trợ y tế liên tục để chăm sóc sức khoẻ, dinh dưỡng; tạo môi trường sống an toàn cho mẹ và trẻ; đảm bảo sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần, trí tuệ cho trẻ./.
Tổ TTGDSK, TTYT Châu Phú